اپیدمیولوژی بیماری
بیماری هموروئید بواسیر بیماری بسیار شایعی است که افراد در سنین مختلف چه جوان و چه پیر را مبتلا میکند حدود ۷۵ درصد افراد به ویژه افراد بالای ۳۰ سال در طول زندگی خود به نوعی از این بیماری مبتلا می شوند . ولی در بررسی هایی که در دنیا انجام شده فقط 4.5 درصد افراد جامعه دچار هموروئید علامتداری میشوند که نیاز به درمان پیدا کند . در آمریکا سالانه یک و نیم میلیون بیمار هموروئیدی تحت درمان قرار میگیرند . آمار دقیقی از میزان شیوع بیماری در ایران وجود ندارد .
همورویید چیست ؟
هموروئیدها بالشتک های عروقی طبیعی هستند که در ناحیه کانال مقعدی در انتهای روده بزرگ (راست روده) در دو قسمت داخل و خارج کانال مقعد قرار دارند که به آن هموروئیدهای داخلی و خارجی می گویند. همه افراد این بالشتکهای هموروئیدی را دارند و عمل آنها ترشح موادی میباشد که خروج مدفوع از مقعد را تسهیل میکند. هموروئیدها ارگان های طبیعی این ناحیه هستند که در اثر زور زدن به دنبال یبوست و یا اسهال و همچنین عوامل دیگر , عروق داخل آن گشاد پرخون و متورم شده پیچ و تاب خورده و بزرگ شده و بیرون میزنند و در صورت تکرار یبوست و زور زدن موقع اجابت مزاج دچار پارگی شده و خونریزی و گاهاً درد ایجاد میشود. در واقع تا این علایم ایجاد نشود بیماری هموروئید بواسیر وجود نخواهد داشتد.
بیشتر بخوانید: جراحی هموروئید با لیزر
علت واقعی بیماری هموروئید بواسیر مشخص نیست. ولی عوامل زیرمیتوانند در بروز آن موثر باشند :
۱- یبوست مزمن
۲- اسهال مزمن
۳- زور زدن و نشستن طولانی مدت در توالت
۴- افزایش سن
۵- ارث
۶- چاقی و حاملگی و افزایش فشار داخل شکمی در آسیت
۷- کم تحرکی و مصرف غذاهای کم فیبر، عدم استفاده از میوه جات و سبزیجات، مصرف الکل
بیماری هموروئید بواسیر سه نوع است :
هموروئید داخلی از بالای خط دندانه دار در داخل مقعد منشا میگیرند و درد ایجاد نمیکنند
هموروئید خارجی از پایین خط دندانه دار در داخل مقعد منشا گرفته و درد ایجاد میکنند .
همورویید مختلط که هم هموروئید داخلی وجود دارد هم خارجی .
هموروئیدهای داخلی از نظر شدت علائم به چهار درجه تقسیم می شوند.
درجه اول: خونریزی بدون بیرون زدگی
درجه دوم: بیرون زدگی که خودبه خود جا می رود
درجه سوم: بیرون زدگی که با دست جا می رود
درجه چهارم: بیرون زدگی که با دست جا نمی رود
هموروئیدهای خارجی معمولاً به صورت یک برجستگی خارجی در بیرون ناحیه مقعد قرار داشته و اکثراً با درد و تورم و گاهی خارش همراه است.
علایم و نشانه های بیماری
خونریزی: اولین و شایع ترین علامت خونریزی است. خونریزی بدون درد هنگام اجابت مزاج است که پس از دفع مدفوع سفت ایجاد می شود . خون روشن و تازه دیده میشود.
بیرون زدگی: دومین علامت بیرون زدگی است که گاهاً بالشتک های هموروئیدی از مقعد خارج شده که خود به خود جا رفته و یا برای جااندازی نیاز به دستکاری دارند و گاهی آنقدر وسیع هستند که با دستکاری جا نمی رود.
درد: سومین علامت درد مبهم و دائمی در همورویید های بی عارضه و یا درد شدید در هموروئیدهای درجه سوم، چهارم عارضه دار داخلی و هموروئیدهای خارجی متورم و ترومبوزه است .
خارش: هم همورویید داخلی و هم هموروئید های خارجی میتوانند ترشح ایجاد و باعث خارش و مشکلات بهداشتی ناحیه شوند.
در اکثر افراد بیماری در حد بیرون زدگی است و علامت دیگری ندارد ولی اکثرا اظهار میکنند که مرتب در حال بزرگ شدن است . متاسفانه خود درمانی بسیار شایع میباشد و افراد پس از بروز عارضه به پزشک مراجعه میکنن .جهت پیگیری و درمان بیماری هموروئید بواسیر باید به متخصص جراحی عمومی مراجعه کرد تا درمان درست انجام شود.