یکی از روشهای ساده و کم تهاجمی برای ارزیابی سلامت سینه سونوگرافی میباشد . در سونوگرافی از اشعه ایکس استفاده نمیشود و تقریبا برای بافت های بدن ضرری ندارد و حتی در دوران بارداری و ارزیابی جنین و بچه ها هم قابل استفاده است . در این روش امواج صوتی به داخل پستان فرستاده میشود و امواج برگشتی تصاویری از بافتهای داخل سینه درست میکند که بر اساس آن متوجه بیماریهای داخل سینه میشویم . آشنایی با تفسیر سونوگرافی سینه به فهمیدن بیماریهای سینه کمک میکند .
اصطلاحات استفاده شده در تفسیر سونوگرافی سینه
سونوگرافی داپلر
این روش گاهی در سونوگرافی سینه استفاده میشود . کاربرد سونوگرافی داپلر در ارزیابی سینه برای بررسی وجود یا عدم وجود جریان خون در داخل توده و تومور سینه است .
تغییرات فیبروکیستیک
ضایعه خوش خیم که در معاینه بالینی سینه بصورت نواحی گلوله مانند متعدد لمس میشود و در سونوگرافی , بافت سینه بارزتر دیده میشود و کیستهای کوچک پراکنده وجود دارد ولی توده واضح دیده نمیشود .
فیبروآدنوم
توده خوش خیم است و در سونوگرافی توده هیپو اکو گرد یا بیضی با حدود مشخص گاهی دارای تجمع کلسیم میباشد .
نکروز چربی
اکثرا بدنبال ضربه به سینه یا جراحی سینه ایجاد میشود و علت آن از بین رفتن قسمتی از چربی داخل سینه است در سونوگرافی بصورت کیست حاوی چربی مایع با حدود نامنظم و ورم چربی اطراف آن دیده میشود . این یک ضایعه خوش خیم است .
BIRADS
BIRADS-0 این اصطلاح وقتی در سونوگرافی نوشته میشود به این معنی است که بررسی سینه با سونوگرافی کافی نبوده و برای تشخیص باید ماموگرافی یا ام ار ای هم انجام شود
BIRADS-1 یعنی هیچ توده یا ضایعه خوش خیم یا بدخیم یا مشکوک در سونوگرافی دیده نشد
BIRADS-2 به این معنی است که ضایعات خوش خیم مانند فیبروکیستیک در سینه مشاهده شد
BIRADS-3 یعنی در سینه ضایعاتی یافت شده که احتمالا خوش خیم هستند ولی صد درصد در این باره مطمئن نیستیم و پس از چند ماه باید سونوگرافی تکرار شود احتمال بدخیمی زیر دو درصد است
BIRADS-4 در این حالت احتمال بدخیمی وجود دارد و بیوپسی یا نمونه برداری لازم است
- BIRADS-4A تا 10 درصد احتمال بدخیمی هست
- BIRADS-4B تا 50 درصد احتمال بدخیمی وجود دارد
- BIRADS-4C تا 94 درصد احتمال بدخیمی وجود دارد
BIRADS-5 بیشتر از 95 درصد احتمال بدخیمی وجود دارد
BIRADS-6 ضایعه صد درصد بدخیم است
تراکم بافتی یا دانسیته
در گزارش سونوگرافی سینه بدون بیماری استروما یا بافت سینه دارای اکوی نرمال و تراکم طبیعی است
وضعیت دیگر افزایش اکو و افزایش تراکم یا دانسیته بافت فیبروگلاندولار یعنی بافت غددی سینه است که اکثرا بعلت تغییرات خوش خیم ناشی از بیماری فیبروکیستیک FCC ایجاد میشود .
عارضه فضاگیر داخل بافت سینه از نوع کیست یا توده
- توده به شکل گرد بیضی با حدود مشخص که نمای توده خوش خیم است یا نامنظم با حدود نامشخص که نمای توده بدخیم است . توده در مقایسه با بافت چربی سینه هیپو اکو یا هیپر اکو است . توده هیپو اکو با حاشیه مشخص معمولا فیبرو آدنوم و خوش خیم است .
- در سونوگرافی کیست ساده یا توده کیستیک یا کیست پیچیده کامپلیکه میتواند دیده شود . ممکن است جدار کیست ظریف یا ضخیم باشد . داخل کیست ساده مایع یکدست وجود دارد داخل کیست کامپلیکه پر از دبری یا پوسته است و باید بیشتر بررسی شود تا ضایعات سرطانی کنار گذاشته شود .
- غده لنفاوی داخل بافت سینه یا زیر بغل در سونوگرافی دیده میشود و تا حدود زیادی در نمای سونوگرافی خوش خیم یا راکتیو بودن آن و یا بدخیم بودن آن مشخص است .
ضایعات دیگر داخل سینه
- کلسیفیکاسیون یا وجود کلسیم داخل توده یا بیرون از توده یا داخل مجاری شیری
- تغییرات مجاری شیری بصورت دیلاته یا گشاد شدن مجرا و وجود ترشحات داخل مجرا
- تغییرات پوست سینه بصورت ضخیم شدن پوست یا فرورفتگی پوست
- ورم بافت سینه با افزایش ضخامت پوست افزایش اکو و تراکم یا دانسیته بافت سینه مشخص میشود
- دیستورشن یا به هم ریختگی بافت سینه اکثرا بعلت سرطان بدخیم یا بعد از جراحی سینه یا نکروز چربی یا بعد عفونت سینه ایجاد میشود