شقاق به بریدگی یا ترک کوچک در لبه مقعد گفته میشود . در اول فقط پوشش مخاطی را درگیر میکند و با گذشت زمان و عود مکرر بریدگی عمیق تر شده و به عضله اسفنکتر داخلی نفوذ میکند و اضافه پوستی در بیرون مقعد و زائده انگشت مانند در لبه داخلی شقاق ایجاد میشود. در این مرحله عوارض بیماری شقاق ظاهر میشود و درمان بیماری راحت نیست و اکثرا لازم است جراحی انجام شود تا فرد از این بیماری خلاص شود.
علل ایجاد بیماری شقاق مقعدی
- زور زدن حین دفع بعلت یبوست شدید و دفع مدفوع خیلی سفت و حجیم
- فشار به مخاط مقعد بعلت اسهال شدید
- حین زایمان طبیعی
- رابطه مقعدی
- بیماری التهابی روده مانند کرون
- سرطان مقعد
- بیماری عفونی مقعد مانند سل و سفلیس و تبخال
- چاقی و بی تحرکی
بیشتر بخوانید : متخصص هموروئید خانم
علایم شقاق مقعدی
در ابتدا با خونریزی بدون درد شروع میشود و اگر خود بخود ترمیم نشود درد و سوزش شدید حین دفع وجود دارد که تا ساعتها بعد ادامه میابد . عضلات مقعد بشدت سفت میشود و بیمار تمایلی به دفع مدفوع ندارد و نوعی یبوست ایجاد میشود . خروج ترشح مخاطی خونی خارش ورم در محل زخم و انتشار درد به لگن و ناحیه تناسلی از علائم دیگر این بیماری است .
عوارض بیماری شقاق مقعدی
در مرحله حاد میتواند خونریزی شدید و عفونت زخم ایجاد شود . اگر بیماری بدرستی درمان نشود عوارض زیر میتواند ایجاد شود :
- عود مکرر بیماری باعث میشود که هر بار زخم عمیق تر و سفت تر شده و عضله اسفنکتر داخلی منقبض شده و فرد دچار تنگی ناحیه مقعد شود و درمان دشوارتر شود
- گوشت اضافه در بیرون مقعد و زائده داخل مقعد ایجاد میشود
- گاهی بعلت عفونت زخم و ترمیم بعد از آن و علل دیگر روی قسمتی از زخم بسته شده و فیستول ایجاد میشود
- بعلت درد و ناراحتی موقع دفع و خودداری فرد از دفع مدفوع یبوست ایجاد میشود
- بی اختیاری به گاز و مدفوع بعلت آسیب دیدن عضلات اسفنکتر در طولانی مدت پیش می آید
بیشتر بخوانید: جراحی هموروئید با لیزر
درمان شقاق مقعدی
در مراحل اولیه و حاد بیماری مصرف غذای پر فیبر و نشستن در آب گرم و پماد آنتی فیشر یا آنتی هموروئید موثر است . در مراحل عود بیماری استفاده از داروی موضعی برای شل کردن عضله اسفنکتر داخلی توصیه میشود . داروهای موجود در بازار مانند ژل دیلتیازیم در صورت استفاده موثر و درست میتواند بیماری را بهبود بدهد . تزریق سم بوتولینوم به عضله اسفنکتر داخلی یکی از روشهای موثر درمانی است .
در مرحله پیشرفته بیماری با عود مکرر و عدم بهبودی با دارو , تنها درمان موثر قطع قسمتی از عضله اسفنکتر داخلی مقعد است . بعد از این عمل درد و ناراحتی بسرعت بهبود پیدا میکند .
