عفونت و بدنبال آن آبسه در بافت نرم دور مقعد یک اتفاق شایع است . در مردان بیشتر دیده میشود . در نوزادان و اطفالی که از پوشک استفاده میکنند ممکن است ایجاد شود . بعلت ایدز شیوع آن در بعضی جوامع افزایش یافته است . این بیماری یک موقعیت اورژانس پزشکی بوده و باید بسرعت تحت درمان قرار گیرد . تاخیر در درمان و یا عدم درمان درست باعث ایجاد عوارض خواهد شد . در این مقاله عوارض عفونت و آبسه ناحیه مقعد بحث خواهد شد .
بیشتر بخوانید : فیستول مقعدی و درمان آن
چرا بافت ناحیه مقعد عفونت میکند
عفونت و آبسه ناحیه مقعد به چند دلیل زیر میتواند ایجاد شود :
- بسته شدن دهانه غدد ترشحی ناحیه مقعد
- عفونت شقاق مقعدی
- عفونت ناشی از بیماریهای آمیزشی مثل سیفلیس و تب خال تناسلی
- ترومای نافذ یا ساییده شدن و آسیب پوست دور مقعد
- بیماری التهابی روده مانند کرون یا دیورتیکولیت
- عفونت ریشه مو
- بعد از جراحی اسفنکتر برای بیماری شقاق مقعدی
آمیزش مقعدی , دیابت , شیمی درمانی , داروهای کورتیکواستروئید , بیماری ایدز ریسک ایجاد عفونت و آبسه مقعدی را افزایش میدهند .
علائم آبسه مقعدی
ورم موضعی دردناک دور مقعد , درد دائم در ناحیه که با نشسن و سرفه و دفع تشدید میشود . علائم دیگر آن شامل :
- یبوست
- ترشح چرکی از مقعد
- تب و لرز و تعریق و خستگی و احساس بیماری
- توده سفت و برجسته و قرمز در حال رشد که در لمس دردناک است
- در صورت پاره شدن آبسه خروج ترشح چرکی و خونابه
عوارض عفونت و آبسه ناحیه مقعد
اگر آبسه درست درمان نشود احتمال ایجاد یکی از عوارض زیر وجود دارد :
- فیستول آنال که در اثر تخلیه ناکامل حفره آبسه ایجاد میشود
- سپتی سمی که عفونت وارد خون شده و در تمام بدن گسترش مییاید
- فاشئیت نکروزان که عفونت به بافتهای مجاور گسترش و به فاشیا و عضله رسیده و حالت بسیار خطرناک و کشنده پیش می آید و باید سریع درمان شود
- عود مکرر آبسه بعلت پاره شدن خودبخودی آبسه و تخلیه نشدن کامل حفره
پیشگیری از ایجاد عوارض آبسه مقعدی
اکثر آبسه های مقعد کوچک و زیر پوست قرار دارند که اگر به موقع به متخصص جراحی عمومی مراجعه شود با یک برش کوچک در محل درست و تخلیه کامل و شستشو بطور کامل درمان شده و از ایجاد عوارض پیشگیری میشود. حتی اگر فیستولی ایجاد شود مسیر کوتاهی داشته و عمل ساده کافی خواهد بود .
بدترین حالت منتظر شدن برای تخلیه خودبخود و یا استفاده از داروهای طب سنتی برای باز شدن آبسه است . در این حالت آبسه ظاهرا باز میشود و مقداری چرک خارج میشود و علائم بیمار بهبود مییابد . ولی باز شدن آبسه از محل مناسبی صورت نمیگیرد و چون سوراخ کوچکی ایجاد شده تخلیه کامل نیست و منجر به عود مکرر آبسه و فیستول پیچیده خواهد شد و جراحی های پیچیده لازم است و عود بیماری بالاست .
مهمترین اقدام جهت پیشگیری از ایجاد عوارض مراجعه فوری به متخصص جراحی عمومی در صورت وجود همزمان علائم تب درد و سفتی و ورم ناحیه مقعد است .